Αν ποτέ έχεις νιώσει ότι δεν βελτιώνεσαι παρά τις προσπάθειες σου, η λύση σε αυτό είναι απλή. Είναι η συνειδητή εξάσκηση.
Προτού αναλύσουμε την έννοια της συνειδητής εξάσκησης, ας κοιτάξουμε λίγο περισσότερο το πρόβλημα. Πιθανότατα έχεις προσπαθήσει να μάθεις κάτι καινούριο πρόσφατα, είτε είναι για το σχολείο, για τη δουλειά ή απλά για προσωπική εξέλιξη. Στη διαδικασία της μάθησης, έχεις σίγουρα αφιερώσει χρόνο στο να εξασκηθείς στο αντικείμενο. Όμως, πόσο αποτελεσματική ήταν η εξάσκηση σου;
Ο ίδιος είμαι ένοχος για χρόνια ‘τεμπέλικης’ προπόνησης (το αντίθετο της συνειδητής) σε όλα τα αντικείμενα που καταπιανόμουν. Αυτό εμπεριέχει τον προγραμματισμό, τα ισπανικά, πολεμικές τέχνες, και πολλά άλλα. Αφιέρωνα τον περισσότερο, αν όχι όλο, από τον χρόνο εξάσκησης μου κάνοντας πράγματα που είχα ήδη μάθει ξανά και ξανά, περιμένοντας να βελτιωθώ. Στο τέλος, μάλιστα, εκνευριζόμουν, και χαρακτήριζα τα αντικείμενα ως δύσκολα ή ότι δεν μου αρέσουν. Αυτό που χρειαζόμουν ήταν να αναλάβω τις ευθύνες μου, και να αναδιαμορφώσω τον τρόπο που εξασκούμουν.
Εδώ είναι που εφαρμόζεται η έννοια της συνειδητής εξάσκησης. Η κύρια ιδέα είναι:
Η ποιότητα της εξάσκησης μετράει το ίδιο, αν όχι περισσότερο, με την ποσότητα.
Η συνειδητή εξάσκηση έχει να κάνει με την εσκεμμένη προπόνηση σε κομμάτια που σου επιτρέπουν πραγματικά να βελτιωθείς, τα οποία συνήθως βρίσκονται λίγο έξω από τη ζώνη άνεσης σου.
Προτού εμβαθύνουμε στους 4 πυλώνες που θα σου επιτρέψουν να χρησιμοποιήσεις τη συνειδητή εξάσκηση στη ζωή σου, θέλω να μοιραστώ μαζί σου μία σκέψη από την Barbara Oakley. Η Barbara Oakley είναι η καθηγήτρια στο πιο δημοφιλές διαδικτυακό μάθημα, το Μαθαίνοντας πώς να Μαθαίνεις: Νοητικά εργαλεία για να σε βοηθήσουν να κατακτήσεις δύσκολα αντικείμενα, το οποίο προσφέρεται στο Coursera
. Η σκέψη έρχεται από το podcast ‘Becoming a SuperHuman‘, όπου σε κάποιο σημείο αναφέρεται στην συνειδητή και την τεμπέλικη εξάσκηση. Η υπόδειξη της είναι ότι, για να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στη χρήση της συνειδητής εξάσκησης στη ζωή μας, θα πρέπει να μην στοχεύουμε απευθείας στη συνειδητή εξάσκηση, αλλά στο να αποφεύγουμε την τεμπέλικη. Αυτό ισχύει επειδή η τεμπέλικη προπόνηση είναι πιο εύκολη έννοια για να θυμόμαστε, και επειδή είναι πιο ξεκάθαρο να την εντοπίσουμε.
Οι 4 πυλώνες της συνειδητής εξάσκησης
1) Growth Mindset (Αναπτυξιακός Τρόπος Σκέψης) και Κινητοποίηση
Αποφασίζοντας να αρχίσεις να εξασκείσαι με σοβαρότητα, είναι προφανές ότι τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα από ότι πριν. Όχι μόνο αυτό, αλλά θα υπάρξουν στιγμές που θα νιώσεις ότι κόλλησες, ότι χτύπησες τα όρια της αρχικής σου ικανότητας.
Σε αυτές τις στιγμές είναι που θα πρέπει να πιστέψεις στον εαυτό σου και στη δυναμική σου, αν θες να σημειώσεις πρόοδο. Ταυτόχρονα, είναι πολύ σημαντικό το αντικείμενο που ασχολείσαι να είναι σημαντικό για σένα, ώστε η αυτοπεποίθηση σου να συνδυάζεται με την απαραίτητη κινητοποίηση.
- Για να μάθεις περισσότερα για το growth mindset και πώς να κινηθείς προς αυτό, διάβασε το σχετικό μου άρθρο.
2) Εξάσκηση έξω από τη ζώνη άνεσης σου
Για να αποκαλούνται οι προσπάθειες σου “συνειδητή εξάσκηση” χρειάζεται να λειτουργείς σε ένα επίπεδο που αποτελεί πρόκληση για σένα και σχεδόν σε αναγκάζει να βελτιωθείς. Όπως στην δικιά μου περίπτωση, η εξάσκηση των ίδιων πραγμάτων ξανά και ξανά δίνει την ψευδαίσθηση της προσπάθειας, αλλά τελικά δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό.
Πρέπει να σημειωθεί, ότι το να λειτουργείς έξω από τη ζώνη άνεσης σου δεν έχει να κάνει με το να δουλεύεις πιο σκληρά, αλλά διαφορετικά. Δεν πρέπει να φοβάσαι να αλλάξεις την προσέγγιση σου, αν η αρχική σου επιλογή οδηγεί σε αδιέξοδο. Συνέχισε να πειραματίζεσαι μέχρι να ξεπεράσεις τα τωρινά σου όρια.
Παρ’ όλα αυτά, καλό είναι να προσέξεις την υπερβολή. Ακριβώς έξω από τη ζώνη άνεσης σου βρίσκεται η ζώνη μάθησης, αλλά αν το τραβήξεις πιο πέρα εισέρχεσαι σε αυτό που λέγεται “ζώνη πανικού”. Κράτα την εξάσκηση σου σε πράγματα που σου επιτρέπουν να εξελιχθείς από τις τωρινές σου δεξιότητες, και όχι σε αυτά που, αυτή τη στιγμή, σου είναι απλά αδύνατα.
3) Συνέπεια
Μία από τις πιο βασικές πλευρές της συνειδητής εξάσκησης είναι η συνέπεια. Αν δουλεύεις κάτι σε μη τακτικά και απομακρυσμένα διαστήματα, ο εγκέφαλος σου δεν θα μπορεί να δημιουργήσει τις απαραίτητες συνδέσεις που θα σου επιτρέψουν να εξελιχθείς. Παρ’ όλο που συνέπεια δεν σημαίνει απαραίτητα καθημερινή εξάσκηση, θα πρέπει να εξασκείσαι σε τακτικά διαστήματα, με σκοπό να διατηρήσεις την ορμή σου και τελικά να αναπτύξεις την απαραίτητη εμπειρία.
4) Επoικοδομητική κριτική (feedback)
Η εποικοδομητική κριτική είναι ο πιο σημαντικός πυλώνας που υποστηρίζει τη συνειδητή εξάσκηση. Είναι απαραίτητη για την αναγνώριση της εξέλιξης, των κομματιών που απαιτούν βελτίωση, καθώς και το να παραμένεις υπεύθυνος για την πρόοδο σου.
Υπάρχουν μερικοί διαφορετικοί τρόποι να λάβεις εποικοδομητική κριτική. Προσωπικά, ο αγαπημένος μου είναι μέσω της καταγραφής και των ορόσημων (milestones). Όπως έχει πει ο Peter Drucker: “Αν δεν μπορείς να το μετρήσεις, δεν μπορείς να το βελτιώσεις”. Η ατάκα αυτή, προερχόμενη από την επιχειρηματική διοίκηση, με μία μικρή αλλαγή γίνεται μία βασική αλήθεια στην αυτοβελτίωση:
Αν δεν το μετράς, δεν μπορείς να το βελτιώσεις
Οπότε, προσωπικά καταγράφω σελίδες που έχω διαβάσει, ώρες εξάσκησης και τι έχω κάνει σε αυτές τις ώρες, καθώς και διάφορα άλλα. Με αυτό τον τρόπο έχω συγκεκριμένους αριθμούς για να εκτιμήσω την απόδοση μου. Ταυτόχρονα θέτω συγκεκριμένα ορόσημα και στόχους για την εξάσκηση μου, ώστε να έχω μία ιδέα και για την μεγαλύτερη εικόνα.
Ένας ακόμα αποδοτικός τρόπος για να λάβεις εποικοδομητική κριτική είναι μέσω εξωτερικής καθοδήγησης. Αυτό μπορεί να είναι είτε ένας δάσκαλος, που θα σε καθοδηγεί, θα σε διορθώνει και θα παρακολουθεί την πρόοδο σου όπως χρειάζεται, ή ένας ‘ομότιμος’ σου, όπου ο καθένας θα διατηρεί τον άλλον υπεύθυνο και συνεπή, και θα μετράει την πρόοδο του.
Συνοψίζοντας
Η συνειδητή εξάσκηση περιλαμβάνει το να δουλεύεις τις δυνατότητες σου εσκεμμένα, καθώς και το να αποφεύγεις να είσαι τεμπέλης και απλά να κρατάς τον εαυτό σου απασχολημένο. Έχει να κάνει με το να λειτουργείς λίγο έξω από τη ζώνη άνεσης σου, και με το να αναζητάς την επoικοδομητική κριτική ώστε να βελτιώνεις συνεχώς την εξάσκηση σου και τελικά τις δεξιότητες σου.
Συνεπώς, ανεξάρτητα με το αρχικό σου σημείο, αν αφιερώσεις το χρόνο και την προσπάθεια ώστε να μεταμορφώσεις την εξάσκηση σου σε συνειδητή, θα εκπλαγείς με αυτά που είσαι ικανός να κάνεις και πόσο γρήγορα θα τα πετύχεις.
Έκκληση για Δράση
Αρχίζοντας να εφαρμόζεις τη συνειδητή εξάσκηση, σύντομα θα βιώσεις τα αποτελέσματα. Θα ήθελα πολύ να μάθω για τα επιτεύγματα σου και/ή τις δυσκολίες που αντιμετωπίζεις. Κάνε post στο Facebook group ή επικοινώνησε απευθείας μαζί μου!
