Η νοητική χαρτογράφηση είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να αποτυπώσεις ιδέες, έννοιες, και σκέψεις. Επίσης, χρησιμεύει ως μια εξαιρετική τεχνική για να προσλάβεις νέες πληροφορίες. Παρόλο που για πρώτη φορά συνάντησα τη νοητική χαρτογράφηση στα πλαίσια του πώς να κρατάς σημειώσεις, οι νοητικοί χάρτες μπορούν να σε βοηθήσουν στην επίλυση προβλημάτων, στη συνεργασία, και ακόμη περισσότερα.
Ανεξάρτητα με το αν είσαι εξοικειωμένος με τους νοητικούς χάρτες ή όχι, συνέχισε να διαβάζεις και θα ανακαλύψεις όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις γι’ αυτό το απλό αλλά ισχυρό εργαλείο.
Τι είναι οι νοητικοί χάρτες;
Ένας νοητικός χάρτης είναι βασικά ένα οπτικό διάγραμμα που σου επιτρέπει να συνδέεις πληροφορίες γύρω από μια κεντρική ιδέα. Ξεκινώντας σχεδόν πάντα από το κέντρο, χρησιμοποιείς “κλαδιά” για να συνδέσεις τις πληροφορίες με έναν κατανοητό τρόπο. Καθώς προκύπτουν νέες πληροφορίες, προσθέτεις όλο και περισσότερα κλαδιά, φτιάχνοντας τελικά έναν πλήρη χάρτη της ιδέας που νοητικά χαρτογραφείς. Παρακάτω μπορείς να δεις ένα υπέροχο παράδειγμα νοητικής χαρτογράφησης για την έννοια της διαχείρισης χρόνου:
Ένας όμορφος, οπτικά γεμάτος, νοητικός χάρτης για το θέμα της διαχείρισης χρόνου. Πηγή
Μην τρομάζεις από τις υπερβολικές οπτικές απεικονίσεις σε αυτόν το νοητικό χάρτη, μιας και ο συγκεκριμένος χρησιμοποιείται κυρίως για τον σκοπό της παρουσίασης. Ενώ τα χρώματα και οι εικόνες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού νοητικού χάρτη, δεν είναι καθόλου υποχρεωτικά. Στην πραγματικότητα, εγώ προσωπικά δημιουργώ πολύ απλούς χάρτες, όπου τα μόνα χρώματα προέρχονται από ένα μπλε στυλό, ένα μαύρο, και ένα μολύβι. Το απλοποιώ σε τέτοιο βαθμό, γιατί δε θέλω να κάνω τη δημιουργία ενός νοητικού χάρτη μία επιπλέον αγγαρεία που πρέπει να γίνει. Αντίθετα, χρησιμοποιώ τους νοητικούς χάρτες για να με βοηθήσουν να καταλάβω και να κατανοήσω άλλα πράγματα. (Θα δεις παράδειγμα από τους δικούς μου νοητικούς χάρτες στη συνέχεια αυτού του άρθρου.)
Γιατί είναι καλύτεροι οι νοητικοί χάρτες;
Όπως αναφέραμε, οι νοητικοί χάρτες είναι τέλειοι για την κατανόηση εννοιών και την πρόσληψη πληροφοριών. Στην πραγματικότητα, φαίνεται να είναι πολύ πιο αποτελεσματικοί από τις απλές σημειώσεις. Ας δούμε τους διάφορους λόγους για τους οποίους οι νοητικοί χάρτες είναι καλύτεροι.
Δε χρειάζεται να σκέφτεσαι με σειρά
Κατά τη γνώμη μου, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στη μάθηση και την κατανόηση είναι το πόσο γραμμικά μαθαίνουμε. Για παράδειγμα, όταν μάθαινες λεξιλόγιο από μια λίστα, δε θυμόσουν πάντα τη μετάφραση μιας λέξης βασισμένος/η στην προηγούμενη; Όταν κρατάμε σημειώσεις από μια διάλεξη, έχουμε την τάση να το κάνουμε με ένα γραμμικό τρόπο, καθιστώντας ιδιαίτερα δύσκολη τη σύνδεση εννοιών που διδάχτηκαν σε διαφορετικούς χρόνους μιας και βρίσκονται σε ξεχωριστές σελίδες.
Οι νοητικοί χάρτες σου επιτρέπουν να πηδάς από το ένα σημείο στο άλλο, τόσο κατά τη δημιουργία όσο και κατά τη μελέτη τους. Αυτός ο τύπος ελεύθερης, αλλά συγκεντρωμένης, σκέψης επιτρέπει στην δημιουργικότητά σου να ανθίσει. Επίσης, βοηθάει το μυαλό σου να συνδέσει διάφορα κομμάτια μιας έννοιας, όπως ας πούμε θα έκανε αν έμπαινες για λίγο σε διάχυτη κατάσταση σκέψης. (Σημείωσε ότι η νοητική χαρτογράφηση δεν αντικαθιστά όντως τη διάχυτη κατάσταση σκέψης).
Ενισχυμένη μνήμη και ανάκληση
Αυτό που ξεχωρίζει τους νοητικούς χάρτες από τις κλασικές σημειώσεις είναι η χρήση εικόνων/συμβόλων (ακόμη και πάρα πολύ απλών) και η χρήση της συσχέτισης. Και τα δύο είναι υπέρμετρα ισχυροί παράγοντες στην απομνημόνευση και τη διατήρηση νέων (και παλιών) πληροφοριών. Οι νοητικοί χάρτες, εξ’ ορισμού, ενσωματώνουν και τα δύο. Ειδικά η συσχέτιση είναι η απόλυτη ουσία της νοητικής χαρτογράφησης, και αποτυπώνεται με τη χρήση κλαδιών για τη σύνδεση των πληροφοριών. (μάθε περισσότερα για τη συσχέτιση στο άρθρο μου για το chunking)
Υπάρχει μάλιστα μια έρευνα η οποία υποδηλώνει μια αύξηση 10%-15% στην απομνημόνευση με τη χρήση νοητικών χαρτών. Φρόντισε να το αξιοποιήσεις αυτό όταν χρειάζεται να θυμηθείς κάτι μακροπρόθεσμα.
Ενισχυμένη δημιουργικότητα
Με τους νοητικούς χάρτες, η δημιουργικότητα μπορεί να ενισχυθεί σημαντικά. Όπως είδαμε, το γεγονός ότι μπορείς να σκεφτείς ελεύθερα, σε συνδυασμό με τη χρήση εικόνων, δημιουργούν το τέλειο περιβάλλον για το μυαλό σου για να πηδάει από το ένα σημείο στο άλλο και να παράγει καινούριες ιδέες. Γι’ αυτό το λόγο οι νοητικοί χάρτες είναι ένα καταπληκτικό εργαλείο όταν προσπαθείς να σχεδιάσεις ένα νέο πρότζεκτ (περισσότερα γι’ αυτό στο κομμάτι για τη χρήση των νοητικών χαρτών).
Οι νοητικοί χάρτες απεικονίζουν τη γενική εικόνα
Εξαιτίας του τρόπου που είναι δομημένοι οι νοητικοί χάρτες, είναι πολύ εύκολο να δεις αμέσως όλες τις πληροφορίες που αφορούν μια έννοια. Είναι, επίσης, πολύ πιο γρήγορο το να βρεις διάφορα πράγματα, καθώς έχεις την πλειοψηφία των πληροφοριών ακριβώς μπροστά σου, με έναν όμορφα δομημένο τρόπο. Λόγω των παραπάνω, είναι αρκετά εύκολο να πάρεις τη γενική εικόνα μιας έννοιας και, αν θέλεις, μπορείς ανά πάσα στιγμή να εμβαθύνεις στις λεπτομέρειες (τα μικρότερα κλαδιά).
Είναι αποτελεσματικοί και εύκολοι για το μυαλό
Αρχικά, η δημιουργία νοητικών χαρτών είναι πολύ πιο αποτελεσματική απ’ ότι οι κλασικές σημειώσεις. Κι αυτό γιατί μπορείς να προσθέτεις νέες πληροφορίες στο ανάλογο κλαδί, αντί να πρέπει να μετακινείσαι συνεχώς μέσα στις σημειώσεις σου. Επίσης, είναι πολύ πιο αποτελεσματικοί σαν εργαλείο μάθησης καθώς δε χρειάζεται να βρίσκεις άκρη μέσα σε πολύπλοκες σημειώσεις. (Αυτό ήταν πάντα το πρόβλημά μου όταν δανειζόμουν σημειώσεις για να διαβάσω).
Αυτό που είναι πολύ σημαντικό στη νοητική χαρτογράφηση είναι το ότι προσομοιάζει κατά πολύ τον τρόπο που σκεπτόμαστε. Η σκέψη μας είναι σπανίως γραμμική. Αντίθετα, το μυαλό μας λατρεύει το να πηδάει από το ένα πράγμα στο άλλο, και να συσχετίζει πράγματα μεταξύ τους. Αυτός είναι ο λόγος που οι νοητικοί χάρτες είναι τόσο εύληπτοι. Είναι απλοί, γρήγοροι, και διασκεδαστικοί, αλλά παράλληλα διαθέτουν όλα τα πλεονεκτήματα (και παραπάνω) από οποιαδήποτε παρόμοια τεχνική.
Βαθύτερη κατανόηση
Κι ενώ όλα τα παραπάνω είναι πολύ σημαντικά, αυτός είναι ο κύριος λόγος που οι νοητικοί χάρτες είναι τόσο αποτελεσματικοί. Μέσω της χρήσης εικόνων και συσχέτισης, όπως αναφέραμε, βοηθάς το μυαλό σου να συνδέσει τις πληροφορίες με προ-υπάρχουσα γνώση. Αυτό σχηματίζει τη βάση για βαθύτερη κατανόηση. Συνδυασμένη με την καλύτερη απομνημόνευση, σου επιτρέπει τη βαθύτερη και πιο ολιστική κατανόηση της κεντρικής έννοιας.
Γι’ αυτό και οι νοητικοί χάρτες σε βοηθούν να μελετάς λιγότερο. Αντιλαμβανόμενος βαθύτερα τις πληροφορίες, δε χρειάζεται να διαβάσεις δεύτερη φορά τις σημειώσεις σου. Αυτό δεν ισχύει με τις γραμμικές σημειώσεις, όπου απλά τις διαβάζεις ξανά και ξανά, σπαταλώντας πολύ χρόνο. Κι αν κάποια στιγμή θες να επανεξετάσεις κάτι συγκεκριμένο, οι νοητικοί χάρτες κάνουν πολύ πιο εύκολη την εύρεσή του, όπως είπαμε.
Πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι νοητικοί χάρτες
Κράτημα σημειώσεων
Αυτή είναι η προφανής απάντηση και η κύρια χρήση των νοητικών χαρτών. Σε μια διάλεξη ή όταν μελετάς μόνος, χρησιμοποίησε τους νοητικούς χάρτες αντί για τις γραμμικές σημειώσεις για να καταγράψεις την εκάστοτε έννοια. Μην ανησυχείς αν στην αρχή σου φαίνεται λίγο παράξενο. Όσο πιο πολύ το εξασκείς τόσο πιο εύκολο θα γίνεται. Τελικά, θα σου είναι πιο εύκολο από το κλασικό κράτημα σημειώσεων.
Αντίληψη εννοιών
Ένας παρόμοιος τρόπος χρήσης των νοητικών χαρτών είναι όταν θέλεις να αποσαφηνίσεις μια έννοια την οποία δε θυμάσαι ή δεν κατανοείς πλήρως. Ξεκίνα χαρτογραφώντας όσα ξέρεις σχετικά με αυτή την έννοια, χωρίς κάποια βοήθεια στην αρχή, και σύντομα θα είναι προφανές ποια κομμάτια σου λείπουν. Πρέπει λοιπόν να μάθεις γι’ αυτά, ενώ παράλληλα θα συμπληρώνεις το νοητικό χάρτη.
Λάβε υπόψη σου ότι αυτό σε βοηθάει και να θυμάσαι την έννοια για μεγαλύτερο διάστημα, καθώς στην αρχή εξασκείς την ανάκληση των πληροφοριών. Η προσπάθεια ανάκλησης νέων πληροφοριών έχει αποδειχθεί ως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να τις διατηρήσεις μακροπρόθεσμα.
Επίλυση προβλημάτων
Ένας ενδιαφέρον τρόπος χρήσης των νοητικών χαρτών είναι η λύση συγκεκριμένων ή πολύπλοκων προβλημάτων. Ξεκινάς με το πρόβλημα, και μετά χαρτογραφείς όλες τις διαστάσεις του. Καθώς καταγράφεις όλων των ειδών τα εμπόδια που αντιμετωπίζεις, μπορείς μετά να χαρτογραφήσεις τα συστατικά τους. Αυτό σε βοηθάει να αναγνωρίσεις τα σημεία για τα οποία χρειάζεσαι βοήθεια.
Αυτό ταιριάζει απόλυτα με μια από τις κορυφαίες στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων, τη μέθοδο 5W1H. Τα αρχικά σημαίνουν Who (Ποιος), What (Τι), Where (Πού), When (Πότε), Why (Γιατί), και How (Πώς). Εξερευνώντας κάθε ένα από τα κλαδιά του αρχικού προβλήματος, μπορείς να φτάσεις στη λύση πολύ πιο εύκολα.
Ένας νοητικός χάρτης που απεικονίζει τη χρήση της μεθόδου 5W1H. Πηγή
Διαχείριση Έργου
Κυμαινόμενοι από τα μικρά έργα, όπως η συγγραφή αυτού του άρθρου, σε μεγαλύτερα, όπως το έργο για μια ολόκληρη εταιρία, οι νοητικοί χάρτες μπορούν να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί. Για παράδειγμα, παρακάτω θα βρεις το νοητικό χάρτη γι’ αυτό ακριβώς το άρθρο. Καθώς ήμουν εξοικειωμένος με την έννοια των νοητικών χαρτών από προσωπική εμπειρία, μου ήταν εύκολο να φανταστώ το πρώτο σετ κλαδιών, το οποίο ουσιαστικά σχημάτισε το περίγραμμα αυτού του άρθρου. Μετά από ένα σημαντικό κομμάτι έρευνας και την προσωπική μου εμπειρία, χαρτογράφησα αυτό το άρθρο στο σύνολό του.
Νοητικός χάρτης για το άρθρο της νοητικής χαρτογράφησης. Mindmap-ception!
Τράπεζες γνώσεων
Μια χρήση των νοητικών χαρτών που δεν είχα ποτέ ακούσει ή σκεφτεί είναι αυτή των τραπεζών γνώσεων. Με απλά λόγια, ένας νοητικός χάρτης – τράπεζα γνώσεων είναι απλά η αντικατάσταση ενός πακέτου σημειώσεων 200 σελίδων που έχεις για κάποιο συγκεκριμένο θέμα. Αντί να συγκεντρώνεις τόνους σελίδων για ένα θέμα, μπορείς να δημιουργήσεις ένα μεγάλο νοητικό χάρτη στον οποίο θα ενσωματώσεις όλες τις πληροφορίες. Απλά σημείωσε ότι επειδή μπορεί να γίνουν πολύ μεγάλοι, αυτή η χρήση νοητικών χαρτών είναι καλύτερα να γίνεται με ηλεκτρονικούς χάρτες, και όχι με αναλογικούς.
Συσκέψεις
Αν έχεις παρευρεθεί ποτέ σε μια σύσκεψη, θα παρατήρησες την ταχύτητα με την οποία αλλάζουν τα θέματα. Πολλές πληροφορίες ξεπηδούν και οι γραμμικές σημειώσεις δεν επαρκούν. Είναι πολύ αποτελεσματικό να ανατεθεί σε κάποιον να φτιάξει ένα νοητικό χάρτη της σύσκεψης, καθώς αυτή εξελίσσεται, και μετά να τον μοιραστεί με τους παρευρισκόμενους ή με οποιονδήποτε πρέπει να τον δει.
Περιλήψεις βιβλίων
Πρόσφατα άρχισα να κρατάω κάποιες (ιδιαίτερα σύντομες) περιλήψεις βιβλίων που διάβασα, ειδικά αυτών που απόλαυσα. Οι νοητικοί χάρτες είναι ιδανικοί για τη σύνοψη πληροφοριών και μπορούν εύκολα να χρησιμεύσουν ως εργαλείο για την αποτύπωση ιδεών, εννοιών, και παραθέσεων από ένα βιβλίο. Αντί να κρατάς σημειώσεις πάνω στο βιβλίο μπορείς, καθώς το διαβάζεις, να δημιουργήσεις ένα νοητικό χάρτη για να καταγράψεις ό,τι σου φάνηκε ενδιαφέρον. Μετά σου είναι πολύ εύκολο να επανεξετάσεις τις κύριες έννοιες του βιβλίου και σε αποτρέπει από το να το διαβάσεις ξανά στο μέλλον.
Ιδεοκαταιγισμός (Brainstorming)
Ένας άλλος τρόπος που μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι νοητικοί χάρτες είναι για ιδεοκαταιγισμό. Κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας ιδεοκαταιγισμού, πολλές ιδέες πέφτουν στο τραπέζι. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να χαθούν κάποιες από αυτές ή να μη βγαίνει κάποιο αποτέλεσμα, γιατί γίνεται κύκλος γύρω από τις ίδιες ιδέες. Χαρτογραφώντας τις ιδέες σου μπορείς να δημιουργήσεις μια πολύ βασική δομή, την οποία μπορείς να ενισχύσεις μετά το πέρας της συνεδρίας ιδεοκαταιγισμού.
Διάβασε περισσότερα εδώ για το πώς να χρησιμοποιείς νοητικούς χάρτες για ιδεοκαταιγισμό.
Λίστες καθηκόντων
Εντάξει, μην περιμένεις κάτι μαγικό εδώ, οι νοητικοί χάρτες δεν είναι καλοί για τη δημιουργία λιστών καθηκόντων. Οι λίστες καθηκόντων πρέπει να γίνονται με τον κλασικό τρόπο, σε γραμμική και απλή μορφή. Παρόλα αυτά, έχω ανακαλύψει ότι οι νοητικοί χάρτες είναι καλοί στη συμπλήρωση των λιστών καθηκόντων. Κάθε φορά που χρησιμοποιώ ένα νοητικό χάρτη για ένα έργο ή κάτι παρόμοιο, τον επεξεργάζομαι κομμάτι-κομμάτι και έτσι μου γίνεται πολύ εύκολο να αναγνωρίσω τι πρέπει να γίνει για να ολοκληρωθεί το έργο. Μετά, τα συγκεντρώνω όλα σε μία μεγάλη λίστα καθηκόντων και ξεκινάω την ολοκλήρωσή τους ένα προς ένα.
Για να ανακαλύψεις περισσότερες χρήσεις των νοητικών χαρτών, ρίξε μια ματιά σε αυτό το καταπληκτικό άρθρο του Asianefficiency.
Πώς να δημιουργήσεις νοητικούς χάρτες
Τα απαραίτητα βήματα
Η βασική ιδέα είναι αρκετά απλή: όλοι οι νοητικοί χάρτες ξεκινούν από το κέντρο. Προτείνεται να ξεκινήσεις με μία εικόνα στο κέντρο, ακόμη κι αν δε χρησιμοποιήσεις άλλες εικόνες, έτσι ώστε να οπτικοποιήσεις την έννοια ή το αποτέλεσμα. Μετά ξεκινάς να επεκτείνεις το χάρτη σου με καμπυλωτές γραμμές (οι ίσιες είναι βαρετές για τον εγκέφαλο). Παρόλο που η χρήση λέξεων σε κάθε κλαδί μπορεί να είναι αρκετή, μπορείς να χρησιμοποιήσεις επίσης σύμβολα, χρώματα, και εικόνες για να κάνεις το νοητικό χάρτη πιο εύκολο στην απομνημόνευση. Μόνο λάβε υπόψη σου ότι έτσι είναι πιο δύσκολο να τον φτιάξεις.
Αφού διαλέξω το κεντρικό θέμα του νοητικού χάρτη, αφιερώνω μερικά λεπτά για να αναγνωρίσω όλα τα κύρια υποθέματα. Στη συνέχεια, δημιουργώ τα αντίστοιχα κλαδιά. Αν, εκ των προτέρων, χρειάζονται περισσότερα ένθετα υποθέματα τα βρίσκω και αυτά πριν ξεκινήσω. Μετά είναι η ώρα να κινηθώ ελεύθερα και να συμπληρώσω το νοητικό χάρτη βασισμένος στη μελέτη και την προ-υπάρχουσα γνώση.
Χρήση post-its
Μια ακόμη εξαιρετική τεχνική που δανείστηκα από τον Pat Flynn είναι η χρήση post-its σε μεγάλους και πολύπλοκους νοητικούς χάρτες. Αυτή επιτρέπει τη μετακίνηση πραγμάτων όταν χρειάζεται και την προσθήκη επιπλέον πληροφοριών όταν θες να επεκταθείς περισσότερο. Τη χρησιμοποιώ για να καταγράφω κάποιες προσωρινές σημειώσεις πριν σταματήσω τη δουλειά. Τη χρησιμοποιώ, επίσης, για να κρατάω μια παραπομπή στις πηγές από τις οποίες προέρχεται ένα συγκεκριμένο κομμάτι του νοητικού χάρτη.
Η προτεινόμενη τεχνική
Οι παρακάτω κανόνες συγκροτούν την τεχνική που προτείνει ο Tony Buzan, ο άνθρωπος που έκανε δημοφιλή την ιδέα της νοητικής χαρτογράφησης. Μπορείς να τη βρεις εδώ.
- Ξεκίνα στο ΚΕΝΤΡΟ μιας λευκής σελίδας σε οριζόντια θέση. Γιατί; Γιατί το να ξεκινάς από το κέντρο δίνει στον εγκέφαλό σου την ελευθερία να εξαπλωθεί προς όλες τις κατευθύνσεις και να εκφραστεί πιο ελεύθερα και φυσικά.
- Χρησιμοποίησε μία ΕΙΚΟΝΑ ή ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ για την κεντρική σου ιδέα. Γιατί; Γιατί μία εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις και σε βοηθάει να χρησιμοποιήσεις τη φαντασία σου. Μία κεντρική εικόνα είναι πιο ενδιαφέρουσα, σε κρατάει εστιασμένο, σε βοηθάει να συγκεντρωθείς, και εξιτάρει τον εγκέφαλό σου!
- Χρησιμοποίησε ΧΡΩΜΑΤΑ παντού. Γιατί; Γιατί τα χρώματα είναι για τον εγκέφαλό σου το ίδιο συναρπαστικά όσο οι εικόνες. Το χρώμα προσθέτει έξτρα φωτεινότητα και ζωή στο Νοητικό σου Χάρτη, προσθέτει τρομερή ενέργεια στη Δημιουργική σου Σκέψη, και είναι διασκεδαστικό!
- ΣΥΝΔΕΣΕ τα ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΚΛΑΔΙΑ με την κεντρική εικόνα και σύνδεσε τα κλαδιά δεύτερου και τρίτου επιπέδου με το πρώτο και δεύτερο επίπεδο κλπ. Γιατί; Γιατί ο εγκέφαλός σου δουλεύει με συνειρμούς. Του αρέσει να συνδέει δύο (ή τρία, ή τέσσερα) πράγματα μαζί. Αν συνδέσεις τα κλαδιά θα καταλάβεις και θα θυμάσαι πολύ πιο εύκολα.
- Φτιάξε τα κλαδιά σου ΚΑΜΠΥΛΩΤΑ αντί για ευθεία. Γιατί; Γιατί το να έχει μόνο ευθείες γραμμές είναι βαρετό για τον εγκέφαλό σου.
- Χρησιμοποίησε ΜΙΑ ΛΕΞΗ ΚΛΕΙΔΙ ΑΝΑ ΓΡΑΜΜΗ. Γιατί; Γιατί οι λέξεις κλειδιά δίνουν στο Νοητικό σου Χάρτη περισσότερη δύναμη και ευελιξία.
- Χρησιμοποίησε ΕΙΚΟΝΕΣ παντού. Γιατί; Γιατί κάθε εικόνα, όπως η κεντρική εικόνα, αξίζει επίσης όσο χίλιες λέξεις. Έτσι, αν έχεις μόνο 10 εικόνες στο Νοητικό σου Χάρτη, είναι ήδη σαν να έχεις σημειώσεις 10.000 λέξεων!
Προσωπικά, εγώ βρίσκω αυτή την πληθώρα εικόνων λίγο κουραστική. Είναι πολύ εύκολο να χαθείς στη δημιουργία του νοητικού χάρτη και στο τέλος να αναβάλλεις να λάβεις δράση. Προτείνω να κρατήσεις τη διαδικασία όσο το δυνατόν πιο απλή. Αυτό που θέλεις είναι η νοητική χαρτογράφηση να είναι ένα βοηθητικό εργαλείο και όχι άλλο ένα βάρος στη διαδικασία. (Λάβε υπόψη σου ότι στους ηλεκτρονικούς νοητικούς χάρτες είναι ευκολότερο να συμπεριλάβεις εικόνες, οπότε πρόσθεσε μερικές αν προσθέτουν αρκετή αξία!)
Λογισμικό νοητικής χαρτογράφησης
Coggle.it
Το λογισμικό που χρησιμοποιώ είναι το Coggle, το οποίο είναι εντελώς δωρεάν. Είναι ιδιαίτερα εύκολο στη χρήση και έχει όλες τις λειτουργίες που χρειάζεται ένα λογισμικό νοητικής χαρτογράφησης. Μπορείς με διπλό κλικ να επεξεργαστείς μια ετικέτα, να μετακινήσεις κάθε κλαδί, να προσαρμόσεις τα χρώματα και να ανεβάσεις εικόνες, καθώς και να εξάγεις το νοητικό χάρτη σε PDF και σε PNG. Μπορείς, επίσης, να συνεργαστείς με άλλους πάνω στο νοητικό χάρτη, και να προβάλλεις παλαιότερες εκδόσεις για να δεις τις αλλαγές που έχουν γίνει από εσένα ή από άλλους.
Μάλιστα, ο παραπάνω νοητικός χάρτης αυτού του άρθρου δημιουργήθηκε στο Coggle.
Τι πρέπει να ψάξεις σε ένα λογισμικό νοητικής χαρτογράφησης
Όταν διαλέγεις λογισμικό νοητικής χαρτογράφησης, ειδικά αν πρόκειται να το αγοράσεις, πρέπει να αναζητήσεις μερικά συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Με λίγα λόγια, το σωστό λογισμικό πρέπει να επιτρέπει συνδέσεις και συνημμένα κάθε είδους, θεματικές σημειώσεις (εκτεταμένες, μη ορατές σημειώσεις), φίλτρα, μορφές εξαγωγής, και συντομεύσεις πληκτρολογίου. Αν ένα λογισμικό νοητικής χαρτογράφησης έχει όλες αυτές τις λειτουργίες, τότε καλύπτει όλες τις βασικές σου ανάγκες. Διάβασε εδώ περισσότερα για τα απαραίτητα χαρακτηριστικά του λογισμικού.
Ανακάλυψε περισσότερα λογισμικά
Υπάρχει μεγάλος αριθμός διαθέσιμων λογισμικών νοητικής χαρτογράφησης και θεωρώ ότι οι περισσότερες δημοφιλείς επί πληρωμή επιλογές είναι παραπάνω από επαρκείς. Μπορείς να διαβάσεις αυτό το άρθρο από το lifehacker, το οποίο βασίζεται σε μια έρευνα χρηστών, για να μάθεις περισσότερα για τα καλύτερα διαθέσιμα λογισμικά νοητικής χαρτογράφησης. Όμως, όπως πάντα, μην περιορίζεσαι στον παραπάνω σύνδεσμο. Ψάξε στο google βασιζόμενος/η στο τι εσύ χρειάζεσαι από το λογισμικό νοητικής χαρτογράφησης.
Το χαρτί είναι απολύτως επαρκές
Παρόλο που αφιέρωσα ένα ολόκληρο κομμάτι στο λογισμικό, πιστεύω ότι η χρήση μολυβιού, στυλό, και χαρτιού είναι παραπάνω από αρκετή για να δημιουργήσεις ένα νοητικό χάρτη. Αν αυτό είναι κάτι που σου ταιριάζει, τότε χρησιμοποίησε μόνο αυτό. Προσωπικά, το βρίσκω γρηγορότερο και λιγότερο κουραστικό για την κατανόηση εννοιών, ενώ διατηρεί όλα τα πλεονεκτήματα της νοητικής χαρτογράφησης. Όταν όμως προσπαθώ να χαρτογραφήσω νοητικά κάτι για το οποίο θέλω να κρατήσω συνδέσμους, προτιμώ τη χρήση του Coggle, καθώς κάνει τη ζωή μου ευκολότερη σε ό,τι σχετίζεται με τον υπολογιστή.
Συμπέρασμα
Πρέπει να παραδεχτώ ότι, όταν έκανα έρευνα για να γράψω αυτό το άρθρο, ενθουσιάστηκα. Συνήθιζα να χρησιμοποιώ νοητικούς χάρτες μόνο για να κρατάω σημειώσεις και για διαχείριση έργου, αλλά στην πορεία ανακάλυψα ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα για τα οποία μπορώ να χρησιμοποιήσω τους νοητικούς χάρτες. Έχω ήδη δει με τα μάτια μου πόσο αποτελεσματική τεχνική είναι και σκοπεύω να τη χρησιμοποιήσω πολύ περισσότερο στο μέλλον για τα πάντα, από το να κρατάω σημειώσεις μέχρι το να χαρτογραφήσω όλες μου τις γνώσεις σε κάποιο θέμα.
Λάβε υπόψη σου ότι η νοητική χαρτογράφηση, όπως τα πάντα, είναι μια δεξιότητα. Είναι απόλυτα εντάξει αν στην αρχή είναι λίγο αργή διαδικασία ή αν φαίνεται λίγο παράξενη. Όσο περισσότερους νοητικούς χάρτες δημιουργείς, τόσο πιο εύκολο θα γίνεται. Επίσης να θυμάσαι ότι τίποτα δε δουλεύει το ίδιο για όλους. Ενώ οι νοητικοί χάρτες μπορούν με βεβαιότητα να σε βοηθήσουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, πρέπει να πειραματιστείς για να βρεις αυτό που ταιριάζει καλύτερα σε σένα, στις ανάγκες, και την προσωπικότητά σου.
