Το να προσπαθείς να μάθεις μία νέα δεξιότητα μπορεί να είναι πραγματικά τρομακτικό. Υπάρχουν άπειρα πράγματα που πρέπει να μάθεις, οι πηγές μοιάζουν ατελείωτες, και η αυτοπεποίθηση σου σχετικά με το αντικείμενο μπορεί να είναι πραγματικά χαμηλή. Αυτό που χρειάζεσαι είναι να πάρεις αυτό το τεράστιο και τρομακτικό κομμάτι και να το σπάσεις σε μικρά, διαχειρίσιμα κομμάτια. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αποδόμηση.
Το πλαίσιο DiSSS
Ο Tim Ferriss, τον οποίο έχω αναφέρει πολλές φορές στο παρελθόν, είναι γνωστός για τη δουλειά του σε πολλά αντικείμενα, μέσω των βιβλίων του “Η εβδομάδα των 4 εργάσιμων ωρών”, “The 4-Hour Body”, και το metalearning βιβλίο του μεταμφιεσμένο σαν βιβλίο μαγειρικής, “The 4-Hour Chef”. Αλλά, παρ’ όλο που μοιάζει σαν ειδικός σε διάφορα πεδία, προσωπικά ισχυρίζεται ότι προσπαθεί να είναι ο καλύτερος σε μόλις ένα πράγμα: να μαθαίνει νέες δεξιότητες γρήγορα.
Για να το πετύχει αυτό, μετά από χρόνια πειραματισμού, ανέπτυξε μία μέθοδο που ονομάζεται DiSSS (ή DS3), το οποίο αντιστοιχεί σε Deconstruction (Αποδόμηση), Selection (Επιλογή), Sequencing (Ακολουθία), και Stakes (Ρίσκο). Τα 4 αυτά είναι αναπόσπαστα κομμάτια της διαδικασίας της μάθησης, ειδικά της επιταχυνόμενης, και μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε δεξιότητα, ανεξάρτητα τον τύπο ή την κατηγορία της.
Προσωπικά, έχω χρησιμοποιήσει το συγκεκριμένο πλαίσιο πολλαπλές φορές τα τελευταία χρόνια για να μάθω οτιδήποτε, όπως ξένες γλώσσες, προγραμματισμό, και video games. Συνεπώς, θα παρέχω μία εκτενή ανάλυση για κάθε ένα από τα κομμάτια του, ξεκινώντας με την αποδόμηση αυτή την εβδομάδα, και συνεχίζοντας με τα υπόλοιπα.
Αποδόμηση
Όπως είπαμε, η αποδόμηση είναι η διαδικασία του να παίρνεις μία μεγάλη και τρομακτική δεξιότητα και να την σπας σε μικρά, διαχειρίσιμα κομμάτια. Είναι μία εξερεύνηση της συγκεκριμένης δεξιότητας, και, για να παραθέσω τον Tim από το The 4-Hour Chef, είναι “εκεί που πετάμε πολλά στον τοίχο να δούμε τι θα κολλήσει”. Παρ’ όλα αυτά, η αποδόμηση συνεχίζει να είναι δεξιότητα και μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματική και αποδοτική με τη σωστή μέθοδο.
Έχε ένα συγκεκριμένο στόχο
Για να αποδομήσεις μία δεξιότητα όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται, χρειάζεται να έχεις έναν συγκεκριμένο τελικό στόχο. Στην πραγματικότητα είναι το πιο σημαντικό πράγμα σε όλη τη διαδικασία μάθησης. Σε αυτόν τον τελικό στόχο θα γυρνάς πίσω για καθοδήγηση όποτε χρειάζεται, ή όταν έχεις χάσει την κινητοποίηση σου.
Ακόμα και όταν αναφερόμαστε στην ίδια δεξιότητα, διαφορετικοί τελικοί στόχοι μπορεί να καλούν για μία τελείως διαφορετική διαδικασία, αποδόμηση, ή ακόμα και χρονικό ορίζοντα. Για παράδειγμα, ένας τελικός στόχος για την εκμάθηση ξένων γλωσσών μπορεί να είναι η επικοινωνιακή επιδεξιότητα, όπως στην πρόκληση μου για να μάθω Ιταλικά σε 3 μήνες, ή μπορεί να είναι να περάσεις μία C2 εξέταση (το μεγαλύτερο δυνατό επίπεδο). Στην πρώτη περίπτωση, η εστίαση θα είναι στην επικοινωνία, αγνοώντας διάφορα λάθη, αρκεί να μπορείς να μεταδώσεις αυτό που θέλεις. Στην δεύτερη, η εστίαση θα είναι στην τέλεια γραμματική και στην εκτεταμένη γνώση λεξιλογίου.
Παρέχοντας μερικά παραδείγματα τελικού στόχου, για τα αθλήματα ο στόχος θα μπορούσε να είναι να μπεις στη σχολική ομάδα την επόμενη χρονιά, αλλά θα μπορούσε και να είναι να γίνεις ο καλύτερος παίκτης του κόσμου. Για την κιθάρα, θα μπορούσε να είναι να παίζεις τα αγαπημένα σου τραγούδια σε 60 ημέρες. Για τον προγραμματισμό, θα μπορούσε να είναι να μπορείς να προγραμματίσεις την δικιά σου ιστοσελίδα, ή θα μπορούσε να είναι να προσληφθείς από μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο.
Έρευνα
Αυτό είναι, προφανώς, το πιο σημαντικό κομμάτι της αποδόμησης. Χάρη στο διαδίκτυο, έχεις πλέον έναν σχεδόν ατελείωτο αριθμό πηγών για να χρησιμοποιήσεις στην έρευνα σου. Είναι ώρα να ‘βυθιστείς’ στο Google και να ξεκινήσεις να ανακαλύπτεις τι χρειάζεται να μάθεις για το αντικείμενο, ενώ προσπαθείς να εντοπίσεις τα μικρότερα και πιο διαχειρίσιμα κομμάτια για την διαδικασία της αποδόμησης σου.
Η εστίαση σε αυτό το σημείο δεν είναι να βρεις και να μάθεις τα πάντα για το αντικείμενο. Αντίθετα, έχει να κάνει με την ανακάλυψη των επιμέρους συστατικών του, με σκοπό να δομήσεις τη μάθηση σου από εκεί και πέρα. Πρόσεξε όμως να μην ξοδέψεις πολύ χρόνο στο να ερευνάς το αντικείμενο. Είναι εύκολο να χαθείς στο να χαζεύεις και να διαβάζεις πληροφορίες, αλλά αυτό είναι απλώς ακόμα μία μορφή αναβλητικότητας.
Ας δούμε τώρα κάποια από τα εργαλεία που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να κάνεις τη διαδικασία αυτή πιο αποδοτική.
1) Μείωση (Reducing)
Η μείωση έχει να κάνει με τον εντοπισμό μοτίβων και επαναλαμβανόμενων στοιχείων σε μία δεξιότητα, τα οποία θα μειώσουν σημαντικά την πολυπλοκότητα και τον όγκο της δουλειάς. Ο Tim Ferriss, στο The 4-Hour Chef, εξηγεί πώς ανακάλυψε ότι οι περίπου 2000 χαρακτήρες στα Ιαπωνικά αποτελούνται από μόλις 214 διαφορετικά κομμάτια (radicals), που χρησιμοποιούνται σε διαφορετικούς συνδυασμούς. Αυτό μετέτρεψε την εκμάθηση 2000 χαρακτήρων σε μία εύκολα διαχειρίσιμη δουλειά που κάποιος μπορεί να ολοκληρώσει σε λίγους μήνες.
Ένα απλό παράδειγμα μείωσης στα Ιαπωνικά Kanji. Ο χαρακτήρας γάτα αποτελείται από τα κομμάτια που σημαίνουν ζώο, γρασίδι, και χωράφι ρυζιού.
Ένα ακόμα παράδειγμα μείωσης μπορεί να βρεθεί στον προγραμματισμό. Υπάρχουν πάρα πολλές γλώσσες προγραμματισμού, αλλά οι περισσότερες μπορούν να ταξινομηθούν σε λίγες βασικές κατηγορίες. Το να μάθεις τις βασικές έννοιες, συν 1 γλώσσα, από κάθε κατηγορία, μπορεί να σου παρέχει ένα πολύ καλό set δεξιοτήτων στον προγραμματισμό, πάνω στο οποίο μπορείς εύκολα να επεκτείνεις.
2) Συνεντεύξεις (Interviewing)
Αυτό είναι πιθανώς το πιο σημαντικό εργαλείο στην έρευνα σου, και αυτό είναι το να μαθαίνεις από ειδικούς. Ο καλύτερος τρόπος να χρησιμοποιήσεις αυτό το εργαλείο είναι όντως να googlάρεις διάφορους ειδικούς στο αντικείμενο, και να μάθεις από αυτά που έχουν κάνει ή διδάξει. Πολλοί, κιόλας, μπορεί να προσφέρουν δωρεάν ηλεκτρονικά βιβλία ή μαθήματα με αντάλλαγμα το e-mail σου (όπως εγώ), οπότε φρόντισε να μην χάσεις μία τέτοια ευκαιρία.
Αλλά, ας το πάμε ένα βήμα παραπέρα. Αυτό που εγώ (και ο Tim) προτείνουμε είναι να επικοινωνήσεις απευθείας με αυτούς τους ειδικούς! Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να μην απαντήσουν. Θέτοντας τους τις ερωτήσεις σου, θα μπορείς να μαζέψεις πολύ καλύτερες ιδέες για το πώς να δομήσεις τη μάθηση σου.
Οπότε, ξεκίνα να φτιάχνεις μία λίστα με άτομα για να πάρεις συνέντευξη! Όπως μελετάς τη δουλειά τους, γράψε τα ονόματα και τα στοιχεία επικοινωνίας τους. Στη συνέχεια κάνε την πρώτη επαφή. Μην ξεκινήσεις ζητώντας τους χάρη, αλλά προσπάθησε να δώσεις πίσω αξία σε αυτούς. Μπορείς να τους προσφέρεις να μαγνητοσκοπήσεις/καταγράψεις τη συνέντευξη και να την μοιραστείς με τα τοπικά media, ή μπορείς να τους πληρώσεις για μία ώρα συμβουλευτικής. Τέλος, κάνε τις ερωτήσεις σου.
Μία ακόμα συμβουλή που έχω για σένα είναι να μην ερευνήσεις μόνο του ειδικούς στο πεδίο, αλλά και άτομα που έμαθαν τη συγκεκριμένη δεξιότητα πολύ γρήγορα. Αυτοί οι γρήγοροι μαθητές μπορεί να είναι ακόμα καλύτερη πηγή, καθώς μπορεί να έχουν ήδη κάνει την αποδόμηση και να είναι διατεθειμένοι να την μοιραστούν. Ένας τρόπος να τους βρεις είναι μέσω του google, γράφοντας “Μάθε [δεξιότητα] σε [τόσο χρόνο]”, για παράδειγμα, “Μάθε κιθάρα σε 4 μήνες”.
3) Αντιστροφή (Reversal)
Η αντιστροφή έχει να κάνει με την ύπαρξη διαφορετικών προοπτικών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε πιο γρήγορα ή καλύτερα αποτελέσματα. Μερικές φορές έχει να κάνει με το να περνάς μία διαδικασία αντίστροφα, ακόμα και αν αυτό είναι αντισυμβατικό. Ενώ ερευνάς, κράτα τα μάτια σου ανοιχτά για εναλλακτικές προσεγγίσεις που απέδωσαν εκπληκτικά αποτελέσματα.
Ένα εκπληκτικό παράδειγμα αυτού είναι ο Josh Waitzkin, συγγραφέας του “The Art of Learning“, και ιδιοφυία στο σκάκι. Αντίθετα με τα περισσότερα παιδιά που αρχίζουν να μαθαίνουν σκάκι μαθαίνοντας ανοίγματα, ο δάσκαλος του Josh ξεκίνησε μαθαίνοντας του απλά σενάρια από το τέλος του παιχνιδιού. Αυτό του παρείχε ιδιαίτερη κατανόηση για το παιχνίδι του σκακιού, και έγινε η βάση για το υπόλοιπο της καριέρας του.
Ο μικρός Josh Waitzkin παίζει σκάκι
Ένα ακόμα παράδειγμα είναι η εκμάθηση ξένων γλωσσών. Παραδοσιακά διδάσκεται πρώτα η γραμματική, με σκοπό οι μαθητές να μάθουν όσο πιο σωστά γίνεται. Όμως, το νόημα των ξένων γλωσσών είναι η επικοινωνίας, και συνεπώς η αντίθετη προσέγγιση, λεξιλόγιο πρώτα, έχει αποδειχθεί να είναι πιο αποδοτική για να επιτευχθεί γρήγορα ευφράδεια.
4) Μετάφραση (Translating)
Το εργαλείο αυτό στρέφεται γύρω από τον εντοπισμό μερικών βασικών ερωτήσεων, οι οποίες, όταν απαντηθούν, θα σου παρέχουν γρήγορα θεμέλια και κατανόηση για τη νέα δεξιότητα. Αν αυτές οι ερωτήσεις δεν μπορούν να απαντηθούν εύκολα online (συνήθως μπορούν), προσέθεσε τες στη λίστα με τις ερωτήσεις για τον ειδικό που αναφέραμε νωρίτερα.
Για παράδειγμα, ο Tim Ferriss εξηγεί πώς, ανακαλύπτοντας τη μετάφραση σε 13 απλές προτάσεις, μπορεί να καταλάβει τη βασική δομή της γραμματικής μίας γλώσσας σε 30 λεπτά. Για να μάθεις περισσότερα για αυτό, διάβασε το άρθρο μου για την Πρόκληση των Ιταλικών.
Ένας ακόμα τρόπος να ορίσεις την ‘μετάφραση’ στο μυαλό σου είναι η χρήση παρακάμψεων για να απογειώσεις την μαθησιακή σου εμπειρία. Για παράδειγμα, όταν μαθαίνεις πώς να μαγειρεύεις, βρες τα 1-2 πιο συχνά μυρωδικά και μπαχαρικά, και τις 1-2 πιο συχνές τεχνικές και ερεύνησε αυτές πρώτα. Αυτό θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις τη μαγειρική καλύτερα χωρίς να χαθείς στον όγκο των πληροφοριών.
Εντόπισε γιατί μπορεί να τα παρατήσεις
Οι πρώτες λίγες ημέρες/εβδομάδες μάθησης είναι πάντα οι πιο απογοητευτικές. Οι άνθρωποι σιχαίνονται να νιώθουν ανίκανοι, και για αυτό είναι εύκολο να χάσεις την κινητοποίηση σου και να τα παρατήσεις. Συνεπώς, είναι πολύ σημαντικό να εντοπίσεις τυχόν σημεία αποτυχίας από την αρχή.
Προσπάθησε και εντόπισε όλες τις φορές από το παρελθόν που έχεις παρατήσει κάτι. Μετά, προσπάθησε να εντοπίσεις τους λόγους που οδήγησαν σε αυτό. Προσωπικά, είχα παρατήσει το να μαθαίνω ξένες γλώσσες πολλές φορές στο παρελθόν λόγω έλλειψης εφαρμογής και ‘λογοδοσίας’. Συνεπώς, κρατώντας τον εαυτό μου υπόλογο σε όλους εσάς ήταν ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανα όταν ξεκίνησα την Πρόκληση των Ιταλικών.
Ένα ακόμα σημαντικό πράγμα είναι να προσπαθήσεις να εντοπίσεις όλους τους λόγους που άλλοι έχουν αποτύχει. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι άνθρωποι παρατάνε το να μαθαίνουν πώς να μαγειρεύουν επειδή τρομάζουν από τα πάρα πολλά υλικά και/ή τον πολύ ακριβό εξοπλισμό και/ή τις πολύ περίπλοκες τεχνικές. Εντοπίζοντας απλά και εύκολα βήματα για να αρχίσεις, μπορείς σχεδόν να βεβαιώθεις ότι δεν θα τα παρατήσεις.
Ο στόχος εδώ είναι να αποφύγεις όλα τα πιθανά σημεία αποτυχίας για τουλάχιστον τις πρώτες 5 συνεδρίες. Αυτό θα διαγράψει όλη την αρχική απογοήτευση, και θα βοηθήσει με την εκκίνηση μίας συνήθειας. Αν επίσης ενσωματώσεις γρήγορες νίκες στις διαδικασίες, μπορεί να σε κάνει να ενθουσιαστείς και να δεσμευτείς πιο μακροπρόθεσμα.
Τέλος, σίγουρα διάβασε το άρθρο μου για το πώς να μάθεις ό,τι θέλεις σε 20 ώρες, το οποίο περιγράφει μία διαδικασία για να γίνεσαι γρήγορα καλός σε κάτι και να ξεπερνάς την αρχική απογοήτευση. Η διαδικασία αυτή βασίζεται στη δουλειά του Josh Kaufman και στο βιβλίο του “The First 20 Hours: How to Learn Anything … Fast“.
Κάνε αποδόμηση πολλές φορές στη διάρκεια της μάθησης σου
Η αποδόμηση είναι πιο σημαντική από ποτέ όταν αρχίζεις να μαθαίνεις μία νέα δεξιότητα. Παρ’ όλα αυτά, είναι πολύ σημαντικό να αποδομήσεις ξανά τη δεξιότητα κάποια στιγμή αργότερα, ίσως και περισσότερο από μία φορά.
Αυτό είναι σημαντικό επειδή η κατανόηση και η γνώση σου για το αντικείμενο είναι πολύ μεγαλύτερες αργότερα στη διαδικασία. Ενώ στην αρχή προσπαθείς απλά να βγάλεις άκρη, αργότερα έχει να κάνει με την αποδόμηση των επιμέρους κομματιών που αποτελούν τη δεξιότητα.
Για παράδειγμα, όταν πρώτα αποδομείς την εκμάθηση της κιθάρας, πιθανώς θα εντοπίζεις μεγάλα κομμάτια, όπως συγχορδίες και σκάλες. Αλλά, όταν αποδομείς ξανά αργότερα, μπορεί να προσπαθείς να σπάσεις μία πολύ συγκεκριμένη, ανεπτυγμένη τεχνική σε διαχειρίσιμα κομμάτια. Σημείωσε ότι ο ορισμός σου για το τι είναι διαχειρίσιμο σε αυτό το σημείο είναι πάρα πολύ διαφορετικός από ότι ήταν στην αρχή.
Εδώ θέλω να σημειώσω ότι ή επαναδόμηση της μάθησης είναι πραγματικά σημαντική. Δεν μπορείς να διατηρήσεις την ίδια μάθηση για πάντα άλλωστε. Όταν νιώθεις ότι έχεις φτάσει σε πλατύσκαλο, ή όταν έχει περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που ανακάτεψες την μάθηση σου, κάνε ξανά το DiSSS και επαναδόμησε τη.
Συμπέρασμα
Όπως όλα τα άλλα, το να μαθαίνεις κάτι είναι μία δεξιότητα που μπορείς να εξασκήσεις και στο οποίο πρέπει να εφαρμόσεις διαδικασίες. Το πρώτο βήμα σε κάθε διαδικασία μάθησης είναι να αποδομήσεις τη δεξιότητα χρησιμοποιώντας την παραπάνω διαδικασία.
Μην ξεχάσεις να δώσεις ιδιαίτερη προσοχή στο να προετοιμάζεις τον εαυτό σου για επιτυχία. Ή, για να το θέσω σωστά, να προφυλάξεις τον εαυτό σου από το να τα παρατήσει. Κάνε τη διαδικασία, ειδικά τα πρώτα βήματα, τόσο απλά που το δύσκολο θα είναι να μην τα ακολουθήσεις.
Έκκληση για Δράση
Αν σου αρέσει αυτό το άρθρο, μοιράσου το με τους φίλους σου. Επίσης, αν θες να μάθεις κάτι καινούριο και θέλεις να δουλέψουμε μαζί στο να το αποδομήσουμε, εννοείται πες το μου. Κάνε post στο Facebook group ή επικοινώνησε απευθείας μαζί μου στο info@themetalearners.com!
